ABD’den mortgage krizine yarım puanlık faiz indirim ilacı

19/09/2007

ABD’de başlayıp bütün dünyayı etkisine alan mortgage krizinin önüne geçmeyi amaçlayan ABD Merkez Bankası (FED), faizleri yarım puan indirerek, 5.25’ten 4.75’e çekti. Faiz oranları Ekim 2006’dan bu yana yüzde 5.25 seviyesinde tutuluyordu.

CANLANDIRMA POLİTİKASI: Analizciler, FED’in dünya ekonomisini de sarsan emlak piyasalarındaki darboğazı önlemek ve ekonomik sarsıntılardan dolayı kredilerdeki zor durumu önlemek için faiz oranlarını bu denli indirdiği görüşünü paylaşıyor. Bu görüşe göre parayı daha ucuza alacak olan insanlar daha çok harcayacak ve yatırım yapacak. Bu da ekonomiyi yeniden canlandıracak. Bazıları FED’in enflasyonu kontrol etmeye odaklanarak faiz oranlarını yerinde tutmasını istiyordu. Faiz oranlarındaki yarım puanlık düşüşün enflasyonu ateşleyeceği ve inişli çıkışlı bir seyir gösteren emlak piyasalarına ucuz para pompalayacağı belirtiliyor. Fakat enflasyondan korkanlar için iyi haber İstatistik Kurumu’ndan geldi. Açıklanan rakamlara göre üretici fiyat endeksi yüzde 1.4’e düştü. Bu da 2006 ekim ayından bu yana yaşanan en büyük düşüş. FED dünkü açıklamasını bir günlük politika toplantısından sonra yaptı. Toplantının yatırım bankalarından gelen üçüncü çeyrek sonuçlarının açıklandığı gün yapılması dikkat çekti. Yapılan açıklamalarda yatırım bankalarının sanılandan daha az sarsıntı geçirdiği ortaya çıkmıştı. FED Haziran 2004’teki tarihi dip nokta olan yüzde 1’den bu yana faiz oranlarını sürekli olarak yükseltti. Faiz oranları 17 artıştan sonra 2006 ekim ayından beri yüzde 5.25’te sabit tutuluyordu. FED dört yıl aradan sonra ilk kez faiz indirimi kararı almış oldu. Banka ayrıca, kasım 2002’den beri ilk kez yarım puanlık indirim yapmış oldu. CESUR KARAR: Dört yıldır ilk kez faiz indirimine giden FED’in faizlerde 0.25’lik indirime gitmesi piyasa uzmanları tarafından bekleniyordu ancak, yarım puanlık düşüş ABD Merkez Bankası için "cesur bir karar" olarak algılandı. FED’in faiz indirim kararının, dünya piyasaları ve merkez bankaları üzerinde rahatlatıcı bir etki yaratması bekleniyor. WALL STREET’TE SERT YÜKSELİŞ: FED’in kararının ardından Amerikan Dow Jones endeksi kelimenin tam anlamıyla uçarak 200 puan yükseldi. Standard & Poors 500 endeksi de yüzde 1.59 arttı. Nasdaq da yüzde 1.56 artış gösterdi. Uzmanlar FED’in faizi değiştirmemesi halinde, piyasalarda büyük bir hayal kırıklığına yol açacağına kesin gözüyle bakıyorlardı.Uzmanlara göre, FED faizi indirmeseydi, henüz ciddi bir risk olmayan durgunluk olasılığının artması söz konusuydu. Uzmanlar, yarım puanlık faiz indiriminin ise FED’in enflasyonla mücadelesiyle çeliştiğini ancak merkez bankasının bu indirimle enflasyondan çok büyümeyi önemsediği mesajını verdiğini belirtiyorlar. GÖZLER FED’DEYDİ: ABD’de başlayıp bütün dünyayı etkisine alan mortgage krizi ise yayılmaya devam ediyor. Hedge fonlarının ardı ardına batmasıyla krizin Avrupa kıtasındaki bankalara sıçraması piyasaları endişelendiriyor. Son olarak İngiltere’nin en büyük 5’inci bankası Northern Rock’un zor duruma düşmesi ve İngiliz Merkez Bankası’ndan mali destek alması endişeleri artırdı. Böyle bir ortamda dünya piyasalarının gözü FED’in faiz toplantısındaydı. FED’in 7 Ağustos’ta gerçekleştirdiği son toplantıdan bu yana para piyasalarında yaşanan çalkantı ve reel ekonomiyle ilgili olumsuz veriler, FED’in faizi indireceği yönünde güçlü bir beklenti oluşturmuştu. Bu bir ’önleyici vuruş’ FED faiz oranlarında indirime gitme kararının ardından yaptığı açıklamada bu hareketin piyasalardaki telaşın giderilmesi için "önleyici bir vuruş" olduğunu belirtti. "Düşman seni vurmadan sen onu vur" anlamına gelen bu tabir, Bush yönetimi tarafından 11 Eylül saldırıları sonrası Irak ve Afganistan’a yönelik savaşlar için kullanılmıştı. "Bugünkü karar finans piyasalarındaki karışıklıkların yol açabileceği daralmış bir ekonominin kötü etkilerini bertaraf edebilmek ve orta düzeyde bir büyümeyi sağlayabilmek için alınmıştır" denen açıklamada FED’in hala ekonominin enflasyon riskiyle karşı karşıya olduğunu bildiği vurgulandı. Açıklamada "Komite ekonomik beklentiler konusundaki gelişmeleri ve etkilerini değerlendirmeye devam edecek ve fiyat istikrarı ile sürdürülebilir ekonomik büyümeyi desteklemek için gereken herşeyi yapacaktır" ifadesi kullanıldı.
Kaynak: Hürriyet