Krediyle ev alanlar borcuna sadık kaldı

18/01/2007

Mortgage sistemi uygulanmaya başlamadan Türkiye’de birçok kişi konut kredisi ile ev sahibi oldu.

Konut kredilerine olan ilgi toplam portföyü de 2006 yılı sonu itibariyle 22 milyar YTL’ye taşıdı. Düşük faiz ve uzun vadeyi tercih ederek borçlanan tüketicilerin ödemelerinde ise bugüne kadar büyük bir sorun yaşanmadı. Toplam tüketici kredileri içerisindeki sorunlu kredi bakiyesine bakıldığında krediyle ev sahibi olanların borcuna sadık kaldığı görülüyor. Bankaların kullandırdığı toplam tüketici kredileri 2006 yılının 10 aylık döneminde 43 milyar YTL(ye ulaştı. Bu dönemde takipteki kredi (sorunlu kredi) bakiyesi ise 354 milyon YTL olarak gerçekleşti. Sorunlu kredi bakiyesi içinde ise konut kredisindeki batak rakamı sadece 42 milyon YTL ile sınırlı kaldı. Bu rakam taşıtta 126 milyon YTL’ye, ihtiyaç kredilerinde ise 119 milyon YTL’ye ulaşmış durumda. İhtiyacını kredi ile karşılayan ya da kredi ile otomobil alan tüketicilere göre konut kredi kullanıcısı evininin borcunu düzenli ödüyor ve evinden vazgeçmiyor. SORUNLU KREDİ 42 MİLYON YTL Son üç yıldır konut kredilerine olan talep Türkiye’de birçok tüketiciyi kiradan kurtardı. Ancak Türkiye’de finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmalar, tüketicilerinde ödeme güçlüğü ile karşılaşmasına neden oldu. Özellikle 2006 yılının mayıs ayında yaşanan dalganın boyu, sorunlu kredi miktarında artışı gündeme getirdi. Öyle ki 2006 yılı başında bankalar konut kredilerinde sorun yaşanmadığını belirtirken, sorunlu konut kredisi miktarı 2005 yılı Ekim ayında 13 milyon YTL iken, 2006 yılı Ekim ayında 42 milyon YTL’lik bakiyeye tırmandı. KONUTTA BORCUMUZA SADIĞIZ Konut kredisindeki sorunlu kredi miktarı diğer kredilerle karşılaştırıldığında konut kredisi kullanıcısının borcuna daha sadık olduğu görülüyor. Türkiye Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 2006 yılının 10 aylık döneminde Türkiye’de toplam tüketici kredileri 43 milyar YTL’ye ulaştı. Bunun 21 milyar YTL’si konut, 6.5 milyar YTL’si taşıt, 14.3 milyar YTL’si ihtiyaç ve 1.7 milyar YTL’si ise diğer kredilerden oluştu. Aynı dönemde toplam tüketici kredileri içerisindeki sorunlu kredi bakiyesi ise toplam 354 milyon YTL oldu. Bunun içindeki en büyük payda 119 milyon YTL ile ihtiyaç kredilerinden kaynaklandı. Onu 126 milyon YTL ile taşıt kredileri takip ederken, 42 milyon YTL ile en az sorun konut kredilerinde yaşandı. Bu da tüketicilerin kredi ile aldıkları evin borcunu ne pahasına olursa olsun ödeme yolunu seçtiğini gösterdi. İKİ TAKSİT GECİKİRSE YASAL TAKİP Çünkü konut kredilerinde iki taksitin ödenmemesi durumunda banka devreye girerek konutu nakde çeviriyor ve borç tahsil ediliyor. Ayrıca konut kredilerinde kullanılan miktar nediniyle gecikme faizleriyle borcun içinden çıkılmaz bir hal aldığı belirtiliyor. Konut kredisinde iki taksidin ödenmemesi halinde süreç söyle işliyor: "Bankaya göre uygulama değişmekle birlikte genelde tüketici bir taksiti geciktirdiğinde banka borçluya birer hafta arayla iki ihbarname gönderiyor. Bunun arkasından bir taksit daha ödenmediği takdirde noterden ihtarname gönderiliyor ve tüketicinin iki taksiti birden ödemesi isteniyor. Banka ihtarnamenin tebliğinden itibaren 1 hafta bekliyor. Bu süreçte de ödeme yapılmadığı takdirde banka bu kez hem borçlu hem de kefillere borcun tamamının ödenmesi için noter kanalı ile ihtarname gönderiyor. İhtarname ile birlikte artık banka yasal takibe başlıyor." YÜZDE 30 FAİZ İŞLİYOR Kredi borcunun tahsili için geçen yasal takip süresi 6 ay ile 1 yıl arasında değişiyor. Bu süre içerisinde banka ipotekli konutu nakde çeviriyor ve alacağı miktarı buradan tahsil ediyor. Ancak geçen bu süre içerisinde tüketicinin borcuda katlanarak büyüyor. Tüketici borcunu her geciktirdiği gün için krediyi aldığı faiz oranının yüzde 30 fazlası ceza faizine maruz kalıyor. Ayrıca banka borçlu ve kefilden toplam borcun ödenmesi için noter kanalı ile ihtarname gönderdiği tarihten itibaren ise borçlunun anaparasına yüzde 30 faiz işlemeye başlıyor. İşte kredi borcunun büyümesinde burada uygulanan faiz önem taşıyor. Bankaların kullandırdığı toplam tüketici kredileri 2006 yılının 10 aylık döneminde 43 milyar YTL’ye ulaştı. Bu dönemde takipteki kredi (sorunlu kredi) bakiyesi ise 354 milyon YTL olarak gerçekleşti. Sorunlu kredi bakiyesi içinde ise konut kredisindeki batak rakamı sadece 42 milyon YTL ile sınırlı kaldı. Bu rakam taşıtta 126 milyon YTL’ye, ihtiyaç kredilerinde ise 119 milyon YTL’ye ulaşmış durumda. İhtiyacını kredi ile karşılayan ya da kredi ile otomobil alan tüketicilere göre konut kredi kullanıcısı evininin borcunu düzenli ödüyor ve evinden vazgeçmiyor. Konut kredileri yolun başında Konut kredilerinde sorunlu kredi miktarının diğer kredilere göre daha az olmasının nedeni "Türk halkının ev konusunda daha hassas ve borcuna sadık olduğu" şeklinde yorumlansa da bir diğer neden de bu kredi kullanımının son iki yılda artmış olması. Taşıt ve İhtiyaç kredilerinin 2000 yılından bu yana daha çok tercih edildiği dikkate alınırsa, konut kredileri için önümüzdeki yıllarda böyle bir risk olduğu düşünülebilir. Ayrıca taşıt ve ihtiyaç kredilerinde vadelerin konut kredilerine göre daha kısa olduğuna dikkat çeken bankacılar, "Konut kredisi kullanan tüketici, daha ince eleyip sık dokuyor. Hatta bu tüketici kiradan kurtulacaksa,kira tutarının da aylık taksit içerisinde yer alacağını düşünerek hareket ediyor. Böylece ’ödediğim kira boşa gitmiyor" mantığı ile hareket ediliyor. Buda taksitlerin zamanında ödenmesininde önemli rol oynuyor" Esra Sahici
Kaynak: Hürriyet