Mortgage mi konut kredisi mi?

14/05/2007

Sanayi Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürü Özcan Pektaş, mortgage (tutsat) yasası çıkmadan önce konut kredisi almış olanların mortgage sistemine geçip geçmeme konusunda karar vermeleri için son tarihin 5 Haziran olduğuna dikkat çekti.

Tutsat sistemine geçme ya da eski sistemde kalmanın her tüketiciye göre farklı etki yaratacağını belirten Pektaş, "Tüketici, ödeme planını ve konutunun durumunu önüne koymalı. Yeni sistemdeki faizden vergi muafiyeti ile eski sistemdeki konutta banka sorumluluğunun hangisinin kendisine daha çok yarar sağladığını belirleyip ona göre karar vermeli" diye konuştu. Pektaş, mortgage sistemine geçme ya da eski sistemde (Tüketiciyi Koruma Kanunu çerçevesinde) kalma seçeneklerinin tüketiciye etkisini değerlendirdi. 6 Mart'ta yürürlüğe giren mortgage yasası öncesi konut kredisi alanların, 5 Haziran'a kadar bankalarına, "Mortgage sistemine dahil olmak istemiyorum" yönünde dilekçe vermemeleri durumunda, otomatik olarak mortgage kredisi almış sayılacağına dikkat çeken Pektaş, yasanın yayımlanmasından önce kredi alanların iki türlü pozisyonunun olduğunu kaydetti. ESKİ SİSTEMDE 5 YIL SORUMLULUK AVANTAJI Yasa öncesi konut kredisi alanların bağlı veya bağlı olmayan kredi kullandıklarını belirten Pektaş, bağlı kredi alanların Tüketiciyi Koruma Kanunu hükümleri çerçevesinde, konutta müteahhit ve bankanın sorumlu tutulması avantajı bulunduğunu söyledi. Konut için hem müteahhit hem de bankanın 5 yıl süre ile müteselsilen sorumlu tutulduğunu ifade eden Pektaş, bu durumu şöyle açıkladı: "Tüketici eski sistemde kalacak olursa bağlı kredi alanlar açısından banka beş yıl süreyle sorumlu. Konutta ayıp çıkması durumunda müteahhit yoksa son halkada bankaya gidebilir. Tüketiciyi Koruma Kanunu'nun 4'üncü maddesi çerçevesinde, konut ayıplı çıkarsa tüketici, ayıplı durumun ücretsiz olarak giderilmesini isteyebilir. Örneğin konutta ayıplı durum çıktı. Müteahhit de kayıp. Bankadan ayıplı durumu ücretsiz olarak gidermek zorunda." YENİ SİSTEMDE VERGİ MUAFİYETİ Bağlı kredi almamış olanlar için ise banka sorumluluğu bulunmadığını vurgulayan Pektaş, ister eski sistemde ister yeni sistemde olsun borcunu erken kapatmak isteyene yüzde 2 erken ödeme cezası uygulanmayacağını ifade etti. Dilekçe vermeyerek doğrudan tutsat sistemine geçen tüketicinin ödeyeceği faizden yüzde 5 oranında alınan Banka Sigorta Muameleleri Vergisi'nin (BSMV) alınmayacağını, yasanın yayımlandığı 6 Mart'tan itibaren bu vergiden istisna tutulacaklarını belirtti. Eski sistemde kalanlardan ise BSMV alınmaya devam edileceğini kaydeden Pektaş, "Bu faiz istisnasının sağlayacağı yarar, tüketicinin aldığı kredi miktarı, süresi, ödediği faiz, ne kadar ödemesinin kaldığına göre değişir" dedi. TAKSİT GECİKTİRENE YENİ SİSTEMDE İKİLİ KISKAÇ Taksit ödemesinin gecikmesi durumunda eski ve yeni sistemin etkisini değerlendiren Pektaş, "Yeni sisteme geçildiği zaman üstüste iki taksidin ödenmemesi durumunda yeni sisteme göre takip süreci başlayacak. Hem haciz hem de konutun satışı süreci birlikte işleyebilecek. Eski sistemde ise ikili takip yok. Yani eski sistemde haciz ve satış yok. İki taksit üstüste ödenmezse sadece haciz var. Aslında iki sistemde de tüketici ödeme yapmazsa risk altında" diye konuştu. TÜKETİCİNİN BİREYSEL KARARI Mortgage yasasının çıktığı 6 Mart'tan önce kredi almış olanlar için; 5 Haziran'a kadar bankaya dilekçe verip mortgage sistemine dahil olmamak ya da dilekçe vermeyerek sisteme girmek konusunda her tüketicinin kendi durumuna göre bireysel kararını vermesi gerektiğini kaydeden Pektaş, şunları söyledi: "Her vatandaş ödeme planı çıkartıp önüne koyacak. Daha önce bağlı kredi almış ise, 5 yıl boyunca banka sorumluluğu sürsün istiyorsa, bankaya dilekçe vererek eski sistemde kalacak. Ya da ödeme planı, faizi, kalan borcu itibariyle yüzde 5 faizden vergi istisnasını daha karlı buluyorsa, dilekçe vermeden doğrudan mortgage sistemine dahil olacak. Herkes kendi durumunu gözetecek. Hangisi işine geliyorsa kendisi karar verecek."
Kaynak: Anka