Þener: Mortgage'da, ikincil piyasa ile faiz düþecek, vade uzayacak

AK Parti'nin aylýk ayýn organý ''Türkiye Bülteni''ne uzun dönemli konut edindirme sistemini deðerlendiren Þener, hazýrlanan kanun tasarýsý ile sistemi belirlediklerini, bununla ev almak isteyen herhangi bir vatandaþýn evin bedelinin bir kýsmýný kendi, kalanýný herhangi bir bankadan kredi alarak karþýlayabileceðini kaydetti. Vatandaþýn daha sonra aldýðý bu krediyi uygun vadede ödeyeceðini belirten Þener, bunun iþin görünen tarafý olan birincil piyasa olduðunu ifade etti. Sistem ile ikincil piyasanýn da oluþacaðýna iþaret eden Þener, ''alýnan evlere ipotek konulacaðý için bu ipoteðe baðlý olarak menkul kýymet oluþturulacak ve bu menkul kýymetler piyasasýnda borsada iþlem görecek. Dolayýsýyla alacaðý uzun vadeli krediyi finanse edecek banka. Ýþin arkasýnda ikincil bir piyasanýn bulunuþu faizleri düþürecek ve vadeleri uzatacak'' dedi. Tüketicinin ille de bitmiþ konut için kredi almasýnýn þart olmadýðýný vurgulayan Þener, proje safhasýnda ya da inþaat halinde bir konutun da satýn alýnabileceðine iþaret etti. DEPREME YÖNELÝK KREDÝ Mortgage sistemi ile sadece konut almak için deðil ayný zamanda konutu depreme dayanýklý hale getirmek için de kredi alýnabileceðine dikkat çeken Þener, Türkiye'nin deprem kuþaðýnda yer aldýðý ve bir çok konutun böyle bir gözden geçirmeye ihtiyacý olduðu göz önüne alýndýðýnda, yeni sistemin bu noktada büyük bir katký saðlayacaðýný vurguladý. FAÝZLER DÜÞERSE... Sistemde sabit ve deðiþken faiz olmak üzere iki yöntem olduðunu belirten Þener, her iki faiz türüne göre bankalarýn kredi verebileceðini bildirdi. Hangi yöntemin kullanýlacaðýný tüketicinin kendisinin belirleyeceðini anlatan Þener, sabit faiz ile tüketicinin son taksitinin ne olduðunu bileceðini, deðiþken faizle ise tüketicinin ödeyeceði taksitlerin günün koþullarýna göre belirlenecek olan faiz oranlarýna göre deðiþiklik gösterebileceðini kaydetti. Her iki seçeneðin de kendine göre avantajý ve dezavantajý olduðuna iþaret eden Þener, þöyle devam etti: ''Diyelim ki vatandaþýmýz konut almak için yüzde 12 faizle, 20 yýl vadeli kredi aldý. Ancak bir kaç yýl sonra faizler önemli oranda düþtü. Yani o günün koþullarýnda yüzde 12 faiz ile aldýðý kredi, bir kaç yýl sonra yüzde 3-4'e düþtü. Tabi ki yüzde 12 faiz vatandaþýmýza yüksek gelecektir. O zaman eski faizle aldýðý krediyi kapatýp, yeni piyasa faizi ile kredi alabilir. Sistem bu amaçla da kullanýlabilecek. Örneðin, vatandaþýmýz yüzde 21 faizle 20 yýl vade ile 50 milyar kredi aldý. Bunu aylýk 500 milyon taksitler halinde ödeyecek. Eðer bu vatandaþýmýz 500 milyon liralýk bir evde kiracý olarak oturuyorsa, 500 milyonla kira ödemek yerine kredi taksitlerini ödeyerek kendilerine ev satýn alabilecek.'' ''SÝSTEMDE BÜTÇE HESABI ÝYÝ YAPILMALI'' Tüketicinin aldýðý krediyi ödememesi durumunda, önce kendisine süre verileceðini, yine ödemezse, vatandaþýn verdiði ipotek olan gayrimenkulun satýlmak suretiyle bankanýn krediyi alacaðýný ifade eden Þener, banka açýsýndan iþin garantisinin mudinin almýþ olduðu konut olduðunu belirtti. Tüketici açýsýndan ise iþin garantisinin kendi hesaplarý olduðu savunan Þener, ''Bu nedenle vatandaþlarýn uzun vadeli düþünüp, bütçelerine göre hesaplarýný iyi yapmalarý gerekir'' dedi. Konutlara olan talebin artmasýyla birlikte inþaat sektörünün canlanacaðýný, bundan girdi olarak kullanýlan çimento, demir, çam tuðla gibi sektörlerin de olumlu etkileneceðini anlatan Þener, inþaat sektörünün canlanmasýyla ekonominin de canlanacaðýný, büyüme trendinin yükseleceðini kaydetti. Þener, ''Bu topyekün ekonominin tamamýna pozitif etki yapacaktýr'' dedi. Mortgage ile düzensiz kentleþmenin de ortadan kalkacaðýna iþaret eden Þener, imar planlarýna aykýrý iskan ruhsatý alamayacak konutlarýn sistemden yararlanamayacaðýný bildirdi. ''KREDÝLERE HÜCUM EDÝLMEMELÝ'' Tüketicilerin kredi var diye rast gele konut almamasý gerektiðini belirten Þener, taksitlerle bütçeler arasýndaki iliþkilerin iyi kurulmasý, ödeme kabiliyetlerinin ve kapasitelerin iyi deðerlendirilmesi gerektiðini vurguladý. Taksitleri ödeyemeyecek vatandaþlara kredi çekmeme uyarýsýnda bulunan Þener, þunlarý kaydetti: ''Tüketicinin hem ödeme kabiliyeti yok, hem kredi çekip ev almaya kalkýyorsa zarar eder. Bir de kredi bollaþtý diye inþaat fiyatlarýný, konut fiyatlarýný yükseltmeye kalkanlar olursa, vatandaþlara tavsiyemiz, böyle yükselen fiyatlara saldýrmamalarýdýr. Hücum etmedikleri takdirde fiyatlar iner.''