Vergi indirimlerinin Uzaması Merkez Bankası Faizlerini Düşürebilir

21/03/2019

Konut, otomotiv, beyaz eşya ve mobilya sektörlerinde geçen yılın son iki ayında devreye alınan ve bu ay sonunda sona erecek vergi indirimleri uzatılırken, uzmanlar kararın zayıf seyreden ekonomik aktivite ve tüketime destek olmasını, Merkez Bankası'nın ilk faiz indiriminde elini kuvvetlendirmesi bekliyor.

Öte yandan kararın bütçeye etkisinin 9 milyar TL civarında vergi kaybı olarak hesaplanabileceğini belirten bir ekonomi yetkilisi net etkinin ise tüketimdeki kayıpların sınırlanacak olması ve ekonomik aktivite yaratılacak etkiyle birlikte "ihmal edilebilir" düzeyde kalacağını belirtti.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan Cumhurbaşkanı kararına göre, konut alımlarında 31 Mart'ta sona ermesi öngörülen %18 yerine %8 KDV uygulaması 31 Aralık'a kadar devam edecek. Tapu harçlarındaki %4'ten %3'e indirim de yıl sonuna kadar devam edecek.

Ayrıca beyaz eşyada sıfır ÖTV uygulaması Haziran sonuna kadar, mobilyada KDV'nin %18 yerine %8 olarak uygulanması da yıl sonuna kadar uzatıldı.

Otomobil ve hafif ticari araç satışlarında geçen yıl Kasım ayında devreye alınan ve daha önce Mart sonuna kadar uzatılan ÖTV ve KDV indirimi ikinci defa uzatılarak Haziran sonuna kadar geçerli hale getirildi.

Tüketim talebi açısından önem arzeden vergi indirimlerinin enflasyon ve bütçeye etkisi başta olmak üzere makro ekonomik dengeler üzerinde belirleyici olması bekleniyor.

Reuters'a bilgi veren konu hakkında bilgi sahibi bir ekonomi yetkilisi, "Uzatılan vergi indirimleri nedeniyle devletin tahsilatından vazgeçtiği vergi tutarı yaklaşık 9 milyar TL olarak hesaplanabilir. Ancak bu tutarın tamamı bütçeye negatif etki olarak yansımayacak. Hatta tüketimdeki kayıpları sınırlayacağı için vergi indirimlerinin bütçeye net etkisini ihmal edilebilir düzeyde tutacak" dedi.

ÖTV ve KDV indirimlerinin 2018 yıl sonu enflasyonunu yaklaşık 1 puan aşağı çektiği hesaplanıyor. İndirimlerin uzatılmaması halinde enflasyona Nisan ayı ile birlikte sert bir yukarı yönlü etki bekleniyordu. Enflasyonu yükseltici bu etki indirimlerin son tarihine ertelenmiş oldu.

Geçen yıl Ekim ayında %25.24 ile son 15 yılın rekor seviyesini gören enflasyon, bundan sonra ancak sınırlı geriledi ve Şubat'ta %19.67'ye indi. Bankacılar Nisan ayı enflasyon verilerinde vergi indirimlerinin iptalinden kaynaklı bir enflasyon artışı bekliyordu. Ancak bu beklenti bugün açıklanan kararlarla birlikte daha sonraya ertelendi. Bu erteleme ise ekonomistlere göre Merkez Bankası'nın faiz indirimlerinde elini kuvvetlendirecek.

Ekonomistlerin hesaplamalarına göre Nisan'da yıllık enflasyonda beklenen yukarı etki yaklaşık 1 puan civarındaydı. Vergi indirimlerinin uzatılmasıyla birlikte bu beklenti de en azından vergi indirimlerinin sona ereceği döneme kadar ötelendi.

QNB Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek, "Mobilyada yılsonuna uzatılan indirimin enflasyona etkisi sınırlı olacak. Beyaz eşya ve otomotivdeki indirim ise yıl içinde geri alınacağından, bunun yılsonu enflasyon beklentimize etkisi olmayacak. Fakat yıl içindeki enflasyon patikası Nisan-Haziran arasında biraz aşağı gelecektir" dedi.

Çiçek, uzatılan vergi indirimleriyle birlikte devreye girecek fiyat artışlarının enflasyonun düşüşe geçmesi beklenen Haziran sonrasına kayacağına dikkat çekerek, "Bunu da Haziran PPK toplantısında faiz indirimini kolaylaştıracak bir gelişme olarak yorumluyoruz" dedi.

Reuters'ın 17 kurumun katılımı ile gerçekleştirdiği güncel ankete göre TCMB'nin faiz indirimlerine Haziran ayında başlaması ve seri indirimlerin yılın kalanında 500 baz puana ulaşması bekleniyor.

Merkez Bankası’nın politika faizlerinde indirim uygulaması bankaların konut kredisi faizlerinde indirim yapmasını kolaylaştıracaktır. Yıl sonuna kadar konutta uygulanan vergi indirimlerine ek konut kredisi faiz oranlarının da düşmesinin sektör açısından oldukça olumlu etkiler yaratması bekleniyor.

Kaynak: Reuters